Παρασκευή 20 Μαρτίου 2009

H ΔΩΡΙΔΑ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ - Β.’

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑΣ
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ .

Φεβρουαρίου 13 ( 1806 ) . Αφίνοντας το Λιδορίκι , πρωί στις 8.00΄ ακολουθούμε ένα χείμαρρο που κυλάει ανάμεσα στην πόλη και , ενισχυμένος από ένα άλλον από τις χαράδρες στα νότια του Λιδορικιού , ενώνεται με το Μέγα , μισή ώρα κάτω απ’ την πόλη.
Αυτό το ποτάμι περνάει μέσα απ’ το στενό που προαναφέραμε και που είναι μιά στενή βραχώδης κοιλάδα σχηματισμένη από τις προεξοχές των δύο βουνών και στο σημείο όπου στο ποτάμι υπάρχει ένα γεφύρι με αψίδα ( ημικυκλικό ) θεμελιωμένο στις δυό όχθες του , πάνω σε βράχους . Έστειλα το άλογο με τις αποσκευές μου από τον ίσιο δρόμο , από το γεφύρι , και γύρισα δεξιά γιά να εξετάσω ένα Παλαιόκαστρο που βρίσκεται πάνω στη δεξιά όχθη του Στενού . Στις 8.45΄, περάσαμε από ρηχή διάβαση το Μέγα , που κατά το Λιδορικιώτη οδηγό μου πηγάζει , εν μέρει , από το βουνό Τρέμιτζα , ενώνεται με το ποτάμι της Καταβόθρας , αλλά έχει τις πηγές του κοντά στο Μαυρολιθάρι
Στους πρόποδες του λόφου του Παλαιόκαστρου , διασχίζουμε το ποτάμι Βελούχι πάνω από τη γέφυρα . Αυτός ο χείμαρρος που ενώνεται με το Μέγα λίγο πιό κάτω από το σημείο που τον περάσαμε , κατεβαίνει από το βουνό σε λιγότερο από ένα μίλι πάνω απ’ το Παλαιόκαστρο και είναι τόσο πλούσιος σε καιρό βροχής , που μαζί με το Μέγα , πλημμυρίζει ολόκληρη την κοιλάδα . Σ’ αυτή την περίπτωση το Βελούχι φαίνεται να είναι το ξεκίνημα μιάς καταβόθρας . Η αρχαία πολιτεία , σημαντική σε έκταση , κατελάμβανε ολόκληρη τη βορειοανατολική πλευρά του λόφου , βλέποντας προς την κοιλάδα του Μέγα . Τα τείχη της – τα οποία είναι τρίτης τάξης – είναι χαραγμένα σε ολόκληρη την περιφέρεια και παραμένουν σε σημαντικό ύψος , στο χαμηλότερο τμήμα της τοποθεσίας : στην κορυφή του λόφου είναι τα εραίπια ενός σύγχρονου κάστρου .
Η θέση του , είναι το ακραίο σημείο της οροσειράς του Βαρδουσιού , ανάμεσα στο οποίο υπάρχει κι’ ένα άλλο παράλληλο αλλά χαμηλότερο βουνό , το Βλαχοβούνι , όπου κυλάει ο Κόκκινος , ένα ποτάμι τόσο εκτεταμένο όσο και ο Μέγας , με το οποίο ενώνεται αμέσως κάτω απ’ το Στενό . Έτσι , η πολιτεία ήταν προφυλαγμένη από δυό μεγάλα ποτά- μια ανατολικά , ένα τρίτο δυτικά και ένα τέταρτο να κυλάει ανάμεσα από ένα βραχώδες άνοιγμα στα νότια .
Στην όχθη του ποταμιού του Βελουχιού βρίσκονται ένα χάνι και μερικοί μύλοι , η τοπο- θεσία λέγεται Βελούχοβο – ονόματα βουλγαρικής καταγωγής που προέρχονται από μιά λέξη που σημαίνει άσπρο . Το όρος Τυμφρηστός αναμφίβολα ονομάστηκε Βελούχι από τα χιόνια που το σκεπάζουν πάντα , ο ποταμός ( Κόκκινος ) από το χρώμα των νερών του σε καιρό βροχής – και τα ερείπια Ξουριάς ( το κάστρο , όνομα κοινό στην Ελλάδα γιά αρχαία εραίπια ) . Οι γιοι του Αλή πασά έρχονται μερικές φορές εδώ το καλοκαίρι γιά να κάμουν κέφι , δηλαδή να γλεντήσουν και να χαρούν , χαρά και γιά τα γύρω χωριά , αρκεί να μην τους ζητηθεί να συνεισφέρουν κάτι παραπάνω από τρόφιμα και μόνο .
Από το Παλαιόκαστρο προχωρώ να συναντήσω πάλι τις αποσκευές μου στο τέλος του Στενού .Διασχίζοντας κατόπιν τον Κόκκινο , στις 9.50΄, κατεβαίνω μιά στενή κοιλάδα σπαρμένη με καλαμπόκι και στις 10.25΄μπαίνω σ’ ένα φαράγγι , ανάμεσα σε δασωμένους λόφους , όπου ο Μόρνος , πλατύ ποτάμι με τη συμβολή του Κόκκινου , ρέει με μεγάλη ταχύτητα κατά μήκος της κοίτης του .Αφού περνάμε στις 11.20΄, συνεχίζουμε το δρόμο μας στην αριστερή όχθη , μέσα από δάσος με βελανιδιές και πουρνάρια , όπου συναντάμε πολλούς χειμάρρους που ορμάνε από τα βουνά , στ’αριστερά ,γιά να ενωθούν με το κύριο ποτάμι . Στις 12 φτάνουμε σ’ένα βουνό με πανύψηλες κορφές πάνω απ’ αυτούς τους παραπόταμους , τρία μίλια προς τ’αριστερά , στην άλλη πλευρά του βρίσκετα΄η πόλη της Μαλαντρίνας . Τώρα ο δρόμος απομακρύνεται από το ποτάμι , ανεβαίνει στους λόφους , που είναι απότομοι , ακαλλιέργητοι και σκεπασμένοι με μικρές αδύναμες βελανιδιές και γίνεται τόσο δύσβατος , που τα κακόμοιρα τα άλογα του Λιδορικιού είναι ανήμπορα ν’ακολουθήσουν το βάδισμα του Αλβανού συνοδού , που ο Βοιβόντας επέμενε να πάρω μαζί μου , αν και δεν θα επέτρεπε σε κανένα ληστή να κάνει την εμφάνισή του στην περιοχή του . Στις 1.50΄, ύστερα από μιά πολύ κοπιαστική ανάβαση φτάνουμε στο Χάνι Παλαιοξάρι , που πήρε τ’όνομά του από το χωριό που βρίσκεται πιό κάτω , κοντά του και που τα καλλιεργημένα εδάφη του κατεβαίνουν κλιμακωτά στην όχθη του Μόρνου . Μιά παρόμοια πλαγιά υψ’ωνεται και στην αντικρινή όχθη του ποταμιού , σ’ένα μεγαλόπρεπο ύψωμα , στην περιοχή του Κράββαρι , το οποίο ενώνει το Βλαχοβούνι με τις κορυφές που καταλήγουν στη θάλασσα απέναντι από την Πάτρα .
Η γενική κατεύθυνση του δρόμου μας από το Λιδορίκι είναι προς το μεγάλο άνοιγμα – που αναφέραμε πριν – μέσα από το οποίο περνάει ο Μόρνος προς τη θαλάσσια ακτή και χβρίζει το τέρμα των βουνών ποτ ακολουθούμε από την άκρη ενός άλλου βουνού που λέ-γεται Μακρύβορο . Η κορυφή του βουνού Κακή – Σκάλα , απέναντι από την Πάτρα ,φαί- νεται από το άνοιγμα αυτό . Το μόνο ορατό χωριό είναι η Βετολίστα , όχι μακριά από την αριστερή όχθη μιάς φαρδιάς διακλάδωσης του Μόρνου , ενός παραπόταμου που , κατεβαίνοντας από το βουνό Μακρύβορο σε μιά κατεύθυνση πρώτα ανατολική και μετά νότια , σχηματίζει το τέλος της διαδρομής του , που είναι και το σύνορο του Κράββαρι και του Λιδορικιού . Ο ίδιος ο Μόρνος είναι και το σύνορο των δύο περιοχών.....
Αφίνοντας το χάνι , στις 2.40΄, συνεχίζουμε να περνάμε μέσα από δάση με βελανιδιές και μονοπάτια ανώμαλα και λασπωμένα , ως τις 3.30΄οπότε φτάνουμε σ’ένα ύψωμα απ’όπου ο δρόμος αρχίζει να κατεβαίνει προς τη θάλασσα και απ’όπου προσφέρεται μιά ενδιαφέρουσα θέα της εισόδου στον κόλπο της Κορίνθου , με τα δύο φρούρια και της ακτής του Μοριά ως το Χλεμούτσι .Στο κατέβασμα και σε απόσταση μιάμιση ώρας από την παραθαλάσσια πεδιάδα , η μέρα προχωρεί τόσο που χρειάζεται κανένας να ενδιαφερθεί γιά το που θα σταθμεύσει τη νύχτα , μιά και ο Έπαχτος απέχει πολύ και δεν υπάρχει στη διαδρομή , εκτός από ένα ξεροχάνι , όπου δεν μπορεί άνθρωπος να εξυπηρετηθεί και – ακόμα πιό σημαντικό – δεν βρίσκονται τρόφιμα γιά τα ζωντανά .
Ύστερα από 20΄ λεπτών συζήτηση αποφασίσαμε να πάμε στο μοναστήρι της Βαρνάκοβας , που βρίσκεται στην κορυφή μιάς απότομης ράχης , ανάμεσα στα δάση με τις βελανιδιές , προς τα δεξιά . Ένας Τούρκος , που τα πιό πολλά άλογα που είχαμε μαζί μας ήταν δικά του, συμφώνησε με πολλή απροθυμία γι’αυτή τη μετακίνηση , που μεγάλωνε την απόστασή μας . Παρ’όλα αυτά οι Αλβανοί στρατιώτες τον αγνόησαν κι αφού περάσαμε το δάσος , περνώντας ανάμεσα από απόκρημνους λόφους κι’ένα ζευγο- λάτι ( αγρόκτημα ) του μοναστηριού φτάσαμε στην Βαρνάκοβα , στις 6.15΄, οι αποσκευές μου , μετά από μισή ώρα .
Μας απαγορεύουν ( οι καλόγεροι ) την είσοδο με τη δικαιολογία ότι δόθηκαν διαταγές απ’ο τον ίδιο τον Βοιβόντα να μην ανοίγουν τις πόρτες μετά τη δύση του ηλίου..
Τελικά , μερικοί από τη συνοδεία έτυχε να γνωρίζουν την αλβανική φρουρά κι’έτσι άνοιξαν οι πόρτες ύστερα από μιάμιση ώρας καθυστέρηση και αφού είχα στρώσει το στρώμα μου στο έδαφος , έτοιμος να περάσω τη νύχτα στο ύπαιθρο .
Το οίκημα είναι γεμάτο από καλογέρους και Αλβανούς στρατιώτες . Στους τελευταίους ( το μοναστήρι ) προσφέρει καλό κατάλυμα κι’ένα άνετο φυλάκιο γιά τις επιχειρήσεις τους κατά των κλεφτών , οι οποίοι έτσι στερούνται εντελώς τη βοήθεια των καλογήρων , που ήταν παλιότερα γι’αυτούς ένας από τους καλύτερους πόρους τους .
Το μοναστηριακό ίδρυμα απαριθμεί τριάντα άτομα , από τα οποία τα περισσότερα είναι κοσμικοί . Στην άγρια και βρώμικη εμφάνισή τους συναγωνίζονται την αλβανική φρουρά αν και θα φαινόταν ότι τα οικονομικά του μοναστηριού δεν είναι σε κακή κατάσταση , αφού απασχολούνται τώρα με το χτίσιμο μιάς καινούριας εκκλησίας .

Σ υ ν ε χ ί ζ ε τ α ι …….

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου