AΞΕΧΑΣΤΕΣ ΛΙΔΟΡΙΚΙΩΤΙΚΕΣΠΡΩΤΟΜΑΓΙΕΣ

ΜΙΑ  ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΣΤΗ ΡΕΡΕΣΗ…

ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑΤΙΚΕΣ   ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ …

   Πρωτομαγιά στην Πεντάπολη , είμαστε στη δεκαετία του 50 , κάπου γύρω απ' το μαγαζάκι του Παπανικολάου , αν θυμόμαστε καλά , σπίτια σχεδόν δεν υπήρχαν εκτός από τους...περιστερώνες που άρχιζε να χτίζει το κράτος , φιλοδοξώντας να δημιουργήσει μια καινούργια...” πόλη ” , την Πεντάπολη , για πολλά-πολλά χρόνια οι Λιδορικιώτες γιόρταζαν την Πρωτομαγιά εκεί , όπου υπήρχαν ελάχιστα σπίτια και απέραντες αλάνες .
   Στη φωτογραφία μας από αριστερά , ο αξέχαστος Γιώργος Ε . Καψάλης , ο Γιάννης ( ; ) Σουβλερός , Ταμιακός υπάλληλος , ο αείμνηστος Γιώργος Ζέκιος και η ..ταπεινότητά μου , τροφαντούλης ων ψάχνω στο κοφίνι για τι άλλο ; για φαί , πίσω στο βάθος διακρίνονται μαθητές , αλλά και μεγάλοι που παρακολουθούσαν τα τότε...πολιτιστικά... δρώμενα( !! ) , όπως θάλεγαν και κάποιοι όψιμοι χωριανοί μας ...λογοτεχνοκουλτουριάρηδες.... κατακαημένη..Αράχωβα....

Πρωτομαγιά , πάλι , στην  Πεντάπολη , στην  ίδια  δεκαετία  , του ‘50 , στη..” λάκκα “ που  ήταν  και  ..χοροστάσι , οι  Λιδορικιώτες  “ επαγγελματοβιοτέχνες “ , ο  ζωντανότερος πυρήνας της  τότε Λιδορικιώτικης  κοινωνίας , του  δίνουν  και…καταλαβαίνει… Σε  πρώτο  πλάνο , πρώτος  Χρήστος  Γατάκης , Γιάννης  Δημολάς και  Κώστας  Σκούτας , πίσω τρίτος  ο  Θανάσης  Μπήλιος .

   Είχαμε μπει στη δεκαετία του 1950 , το χωριό μας μόλις είχε αρχίσει ν' ανασαίνει , τα σημάδια της πολύχρονης ταλαιπωρίας ήταν ακόμα ολοφάνερα , οι Λιδορικιώτες έκαναν ξερό κουράγιο και άρχισαν να συμμαζεύουν τα κουρέλια τους και να χτίζουν μια καινούργια ζωή , ένα καινούργιο Λιδορίκι , πάνω στα ερείπια και τ' αποκαίδια που άφησαν πίσω τους οι τόσες συμφορές .
   Το χαμόγελο , που είχε για χρόνια χαθεί , άρχισε δειλά-δειλά ν' ανθίζει πάλι στα Λιδορικιώτικα χείλια , το χωριό μας ξαναγεννήθηκε απ' τη στάχτη του , κι' οι χωριανοί με το χαμένο , για χρόνια , κέφι και το παραδοσιακό τους χιούμορ άρχισαν να βλέπουν τη ζωή αλλιώτικα , με αισιοδοξία , οι αυλές ξαναγέμισαν με γλάστρες , οι αργαλειοί βρήκαν πάλι το ρυθμό τους και τ' αηδονάκια , που χρόνια είχαν βουβαθεί  , άρχισαν πάλι να το λένε στη ρεματιά , τα κοπάδια βγήκαν πάλι ελεύθερα στη βοσκή σκορπίζοντας στον πεντακάθαρο αέρα τις μελωδίες των κουδουνιών τους , η όμορφη Λιδορικιώτικη ζωή άρχισε να βρίσκει το ρυθμό της , η νεκρωμένη καρδιά του χωριού μας άρχισε πάλι να χτυπάει...σιγά..σιγά  μεν , αλλά…χτυπάει.. 
Aνασκαλίζοντας λοιπόν τις παιδικές αναμνήσεις , μέσα στα τόσα και τόσα άσχημα , που είχαν μαζευτεί στις τρυφερές μας καρδιές , απ' όσα πέρασε τότε ο τόπος μας , απ' τη δυστυχία και τον πόνο , διάλεξα τις πανέμορφες εικόνες από μια αξέχαστη Λιδορικιώτικη πρωτομαγιά στη Ρέρεση , εικόνες μοναδικές , αναλλοίωτες μετά από τόσα χρόνια πού ‘χουν περάσει , και είναι πράγματι πολλά..πάρα πολλά....

Υπέροχη , αναμνηστική  φωτογραφία , από  Λιδορικιώτικη  πρωτομαγιά  κάτω  απ’ μια..Πενταπολίτικη  ..αγκορτσιά με  στρωμένα  “ καρπίδια “ και  “ κουρελούδες “ Παρών , όλος  σχεδόν  ο  επαγγελματοβιοτεχνικός  Σύλλογος  Λιδορικίου , που  ήταν , τότε  γιατί  τώρα  δεν…υπάρχει καν , πολύ  ζωντανός και  δραστήριος , με  πάρα  πολλές  δραστηριότητες . Διακρίναμε  από  αριστερά , Ν. Σκούτα , Κ. Σκούτα , ΓΙαν, Δημολά , Δ. Καντζιό , Σάκη Γκομόζια , Μορφία  και  Αννούλα  Πάζα , Πόπη  Γκομόζια , Βούλα Δημολά , Δημ . Βούλγαρη ( Τσελεμεντέ ) …

   Μέρες πριν οι νοικοκυρές είχαν την έγνοια της εκδρομής , κανόνιζαν το...μενού , τι φαγητό θα φτιάξει η κάθε μια , σύμφωνα πάντα με τις δυνατότητες που υπήρχαν τότε και ήταν αρκετά περιορισμένες , πίτες , ντολμάδες , φρεσκοζυμωμένο ψωμί κι' ότι άλλο θα βόηθαγε στην πρωτομαγιάτικη ..καλοπέραση , την είχαμε τόσο ανάγκη άλλωστε μετά απ' τις ταλαιπωρίες και τις στερήσεις τόσων χρόνων...
Η μεταφορά θα γινόταν με το λεωφορειοφορτηγό(!!) του Κώστα (;) Κωστόγιαννη , που έκανε δρομολόγια Λιδορίκι-Αρτοτίνα και φυσικά με τα αυτοκίνητα των...σωμάτων ασφαλείας , δηλαδή τζιπ και 3/4 , συμμετέχοντες ; ο Παπακοράκης , οικογενειακώς , ο Γ.Παπαγεωργίου , Μοίραρχος της Χωρ/κής , Δημοσθένης Παπαθανασόπουλος , Έφορος , μετά της συζύγου του Ρεβέκκας , Τραπεζικοί , Ταμειακοί , Δασικοί , Χωροφύλακες και όλοι σχεδόν οι υπάλληλοι που υπηρετούσαν τότε στο χωριό μας και συμμετείχαν πάντα σ' όλες σχεδόν τις...κοινωνικές εκδηλώσεις του χωριού μας , που δεν ήταν βέβαια και πολλές....

'Ολα λοιπόν ήταν έτοιμα , τα εκδρομικά φαγητά , στα κοφίνια , οι νταμουζάνες με το απαραίτητο κρασί , απ' όλα τα καλούδια είχε ο μπαξές , μα εκείνο που ήταν άφθονο και περίσσευε , ήταν το κέφι , η δίψα για διασκέδαση , όλοι είχαν την ανάγκη να ξεδώσουν , να ξεσκάσουν , πνιγμένοι τόσα χρόνια απ' τις στενοχώριες και τις ταλαιπωρίες , ήταν κι' αυτός ένας τρόπος να ξεφύγουν απ' τη δυστυχία και τη μιζέρια που τους κατάτρωγε , τόσα χρόνια , τη ζωή .
Την προηγούμενη μέρα ο Παπαγεωργίου , ο Μοίραρχος , σχωρεμένος από χρόνια , πήγε με το τζιπ και ...επιθεώρησε το χώρο και έκανε και τη σχετική...χωροταξική μελέτη , κι' έτσι λοιπόν δεν πηγαίναμε στα...τυφλά , η επιχείρηση ήταν απόλυτα οργανωμένη παρακαλώ....
Ανήμερα λοιπόν , πρωί-πρωί φορτώθηκαν τα πράγματα , ταχτοποιήθηκαν στα αυτοκίνητα και με πρώτες- πρώτες τις κυρίες βολευτήκαμε όλοι στο λεωφορειάκι του Κωστόγιαννη και τα ...οχήματα της Αστυνομίας , εμείς βέβαια τα παιδιά , χωθήκαμε όπως-όπως όπου υπήρχε χώρος , άλλωστε ποιόν νοιαζόταν για κάθισμα , μας έφτανε η βόλτα με αυτοκίνητο , η καβάλα όπως λέγαμε τότε , λίγο ήταν ;
Η αναχώρηση είχε πανηγυρικό χαρακτήρα , με τα τραγούδια μας , τα καλαμπούρια και τα πειράγματα που συνεχίστηκαν , ασταμάτητα , μέχρι τη Ρέρεση , διαδρομή όχι και τόσο μικρή ( χρονικά τουλάχιστον ) για την εποχή εκείνη , που οι δρόμοι ήταν στα κακά τους χάλια , αλλά και τα αυτοκίνητα σε ακόμα χειρότερα .
Εγώ στριμωγμένος , πίσω- πίσω στο λεωφορειάκι , καθόμουνα κάτω με την πλάτη ακουμπισμένη στα κοφίνια και τις νταμουζάνες , έχοντας ανάμεσα στα ανοιχτά μου πόδια ένα μπακράτσι με γιαούρτι , σκεπασμένο με μια , κλασσική για την εποχή πια , μπλε καρό πετσέτα και ήμουνα υπεύθυνος για την ασφάλειά του .
Φτάσαμε λοιπόν κάποτε , κόντευε μεσημέρι , στη Ρέρεση βραχνιασμένοι απ' τα τραγούδια και τις φωνές και στρατοπεδεύσαμε στον προκαθορισμένο χώρο , στρώθηκαν οι απαραίτητες κουρελούδες , ανοίχτηκαν τα τροφοδέματα και ξεκίνησε μετά τις ευλογίες του παπά Κοράκη το πανηγύρι , παιχνίδια , τραγούδια , πειράγματα , γέλια και φωνές αντιλαλούσαν στη ρεματιά που ήταν δίπλα μας , ενώ απ' το χάνι , που ήταν λίγο πιο πάνω , μας κοίταγαν με  περιέργεια και μας χαιρετούσαν .
Όπως ήταν επόμενο , τσάκα-τσάκα στήθηκε χορός και σε λίγο το γλέντι άναψε του καλού καιρού , όλοι ξεφάντωναν σαν μικρά παιδιά , όλες οι έγνοιες είχαν μείνει στο χωριό , εδώ υπήρχε μόνο κέφι , γλέντι και ξενοιασιά , πραγματικό παραλήρημα....
Τα παιδιά παρέες - παρέες παίζαμε όλα τα παιχνίδια της ..εποχής , κρυφτό , κυνηγητό , μακριά γαϊδούρα , μπάλα , στριφογυρίζοντας ανάμεσα στο χορό και τα..τραπέζια τσιμπολογώντας απ' τα απλωμένα πάνω στις κουρελούδες φαγητά , φροντίζοντας να φέρνουμε νερό από έναν άμπλα ( μικρή  πηγή ) , που ήταν παρά κάτω , κοντά στη ρεματιά , κι' αφού ξεθεωθήκαμε απ' το τρεχαλητό αρχίσαμε το μπιζ και τα σχετικώς πιο ξεκούραστα παιχνίδια ενώ οι μεγάλοι χόρευαν και τραγουδούσαν ασταμάτητα .
Μεταξύ των εκδρομέων ήταν κι' όλη ,σχεδόν , η αστυνομική δύναμη του Λιδορικίου , ένας δε χωροφύλακας , Νιόνιο τον έλεγαν θυμάμαι , ήταν φοβερός καλαμπουρτζής και έκανε διάφορα αστεία νουμεράκια , είχε κι' ένα ψεύτικο μουστάκι , που μια το φορούσε και μια τόβγαζε και στην αρχή μας έκανε μεγάλη εντύπωση , σε κάποιο ...χορευτικό λοιπόν νούμερο , σε στυλ καν-καν , τούφυγε το παπούτσι που αφού διέγραψε μια τροχιά αρκετών μέτρων , περνώντας πάνω απ' τα κεφάλια των χορευτών , προσγιαουρτώθηκε ..ανωμάλως μέσα στο μπακράτσι με το γιαούρτι κάνοντας όλους ήταν γύρω απ' αυτό κάτασπρους . Το γέλιο που έπεσε φυσικά και δεν περιγράφεται , όπως είναι δύσκολο να περιγραφεί η ατμόσφαιρα που επικρατούσε όλη την ώρα απ' τη στιγμή που φτάσαμε , σιγά-σιγά κατέβηκαν κι' απ' το χάνι περαστικοί και έγιναν ένα με μας και ήμασταν πια όλοι μια μεγάλη-μεγάλη παρέα που ξεφάντωνε .
Σιγά-σιγά όμως απ' το φαγητό , το κρασί, το χορό και το τραγούδι άρχισε να εμφανίζεται και η νύστα , πολλοί λοιπόν ξάπλωσαν στον ίσκιο , κάτω απ' τα δέντρα που ήταν γύρω , και πήραν και τον υπνάκο τους ενώ ο χορός , το φαγοπότι και το τραγούδι καλά κρατούσαν .
Μόλις ο ήλιος άρχισε να πέφτει άρχισαν οι ετοιμασίες της επιστροφής , μαζεύτηκαν όλα τα συμπράγκαλα , ο χορός βέβαια συνεχιζόταν , και σε κάποια στιγμή δόθηκε το πρόσταγμα της ...αναχώρησης , που έγινε βέβαια με βαριά καρδιά , έτσι όμως είναι τα ωραία πράγματα στη ζωή μας , κρατάνε , δυστυχώς ...πολύ-πολύ.. λίγο....
Το άσχημο είναι πως από αυτή την ονειρεμένη Πρωτομαγιά , δεν έχουν περισωθεί φωτογραφίες ( που  να  βρεθούν  τότε  φωτογραφικές  μηχανές ) , για να μη σας αφήσουμε όμως παραπονεμένους δημοσιεύουμε  φωτογραφίες από  άλλες Λιδορικιώτικες  Πρωτομαγιές , κυρίως  στην  Πεντάπολη .

Δωρική  πρωτομαγιά , στις  αρχές  του  20ου  αιώνα . Στους  στύλους του Ολυμπίου  Διός , μαζεύονταν όλοι  οι  Δωριείς , Λιδορικιώτες  και  όχι  μόνο , τσοπάνηδες , που  έβοσκαν  εκεί  γύρω τα..” πράματά “ τους , καλοντυμένοι , με  φουστανέλες ή  …φράγκικα , και  έκαναν  αξέχαστα Πρωτομαγιάτικα  γλέντια , ενώ  ολόγυρα μαζεύονταν και  γλεντούσαν  κι’ αυτοί , πολλοί  Αθηναίοι …

    Καλή  “ Πρωτομαγιά “ , να  περνάτε  καλά

   .